göbeklitepe /



henuz onemi anlasilamamis, erken neolitik doneme ait, dunyanin su ana kadar bulunmus en eski tapinaginin bulundugu, sanliurfa' nin 15 km. kuzeydogusunda kalan, 300 m. capinda bir tepedir.

buranin bulunmasinin, arkeolojik acidan bir devrim, dolayisi ile dunya tarihi acisindan bir devrim oldugu belirtiliyor. sadece yuzde 2' sinin tamamlandigi kazim calismalarinin yapildigi yerde o kadar onemli bulgular var ki...

20.000 yil oncesine kadar buzul caginda duvarlara resim yapan avci, toplayici insan, yaklasik 12.000 yil once magar duvarina sanatsal calisma yapmayi birakmis. yani gobekli tepe' nin asagi yukari kuruldugu tarihlere denk geliyor. buradaki tapinagin duvarlarindaki kabartmalar, sanki magaralardaki resim hallerini birakmis gelmis de, oraya konmus.

gobekli tepe' de, ingilizlerin cok gurur duydugu stonehenge' den 7500 yil once, piramitlerden 6000 yil once kurulmus olan tapinagin cevresinde, insanlik tarihinin bugune kadar bulunmus en eski tarim yapildigi alan da ortaya cikarilmis bulunmakta. tabii sayilar tek basina bir sey ifade etmiyor, soz konusu tarihi rakamlar olunca. aradaki zaman dilimini anlamak icin isa' nin dogum tarihinden bugune 2005 yil gectigini dusundugunuz zaman yukaridaki belirtilen fark biraz daha canlanabiliyor beyin denen kurtlu kubun icinde. kaziyi yoneten alman arkeolog klaus schmitd' e gore gobekli tepe' nin "esi ve benzeri" yok.

yapilan dna testlerine gore, burada en eski zirai basak tanelerine rastlanmis. bunun anlami su; ilk yabani basak tanesi yakinlarda bulunan karacadag' dan gelmis meger. yani insanoglunun, kucuk gruplar halinde avci ve toplayiciligi birakip, genis kitlelere besin saglamak icin yerlesik yasama, oradan da uygarliga gecmesinin ilk adimi burada atilmis simdiye kadar bulunan bulgulara gore.

belki de ilk tapinma yeri olan, uzerinde kabartmalarin yer aldigi buyuk "t" biciminde dikili taslar bulunan gobekli tepe' deki tapinak insa edilirken metal kullanilmamis. isin en enteresan tarafi bu tapinak ve yerlesim birimi, yagmalanmamis, yikilmamis, 7500 yil once birden kullanimi birakilmis ve ustu kapatilmis. tabu olarak bir daha hic acilmamis. ta ki tabu oldugu unutulup bugun acilana kadar. bizleri daha ne sirlar bekliyor gorecegiz. (bkz:indiana jones gobekli tepe'de cekilsin kampanyasi)

http://www.geocities.com/izkir/gobeklitepe.html

Kaynak: http://m.eksisozluk.com/entry/7520864

Arşiv