bir ad müzik ve evrene dönüşünce, yannis ritsos

nâzım hikmet'

nazım kardeşim 
mavi gözlü nazım 
mavi yüreğin 
ve daha da mavi düşlerinle 
sen ki karanlığa derin derin 
baktığın zaman 
en ufak bir kin duymadan 
karanlığı bile mavileştirirsin 
nazım 
sen ki bir kadeh şarap 
ve güzel bir kadının diziyle 
üzerinde sevdanın halk bayrağı 
dalgalanan bir deniz köşesiyle 
ufukları ağartır bir pencere açarsın 
her şeyin yok olduğu yerde 
ve tepelerden taşlar yuvarlanır keyifle 
kayıklara kadar 
ve sokak fenerinin altında 
bir köpek düşlere dalar 
nazım 
senin küçük sokak çalgıcılarını gördüm 
galata köprüsü üstünde 
senden birkaç dize saklıydı 
keman kutularının içinde 
söylemeye izinli olduklarından başka 
birkaç dize 
bulutlara bakarak bekliyorlardi 
onları söyleyebilecekleri günü 
(bazan bir keman nazım 
sıkılmış bir yumruk gibidir 
ve sıkılmış yumruğun içinde 
bir kanat gizlidir) 
nazım 
grevci dok işçilerini gördüm 
vincçler direkler şiirler arasında 
çuvallar sandıklar güller arasında 
ve büyük geminin yanında 
bekleyen iki mavi ışık 
demir almak üzereydi gemi 
(kimbilir hangi yolculuğa?) 
kavgaydi bu sevdaydı bu 
ve sen nazım kaptanıydın 
sınırlardan öteye yönelen 
bu yolculuğun 
nazım 
biri çıkıyordu geminin merdiveninden 
kafeste kanaryalarıyla 
pabuçlarının bağları çözük 
"günaydın" demesi gerekirken 
"kırmızı" diyen biri 
bir kadın ağlıyordu kapıda 
balıkçı geçti 
kimsenin gözüne ilişmeden 
saatinin içinde 
tozlu camın altında 
küçük bir balık bağırıyordu 
sen duydun onu ben duydum 
ve istedim ki 
en karanlık sözcüğü vereyim de 
apak olsun yeniden 
direttim bugünkü gibi 
herzamanki gibi 
hepimiz gibi 
iste böyle, nazım 
ama sen nazım 
hangi zindandan 
gecenin hangi köşesinden 
hangi ölümden olursa olsun 
gülümsüyorsun 
dünyanın gülümseyişini koruyan 
o masmavi gülümseyişinle 
nazım kardeşim yoldaşımız bizim 
merhaba nazım 
nazım 
sen bizi öyle çok sevdin 
biz seni öyle çok sevdik ki 
küçük adınla çağırır herkes seni 
herkes sen der sana 
fransa da rusya da yunanistan da 
aragon da nazım 
neruda da nazım 
ben de nazım 
özgürlük ki adlarından biridir senin 
o senin en güzel adın 
merhaba nazım 

— yannis ritsos

(çeviren: cevat çapan)

Arşiv